WordPress Site Taşıma: Kapsamlı Rehber ve Güvenli Taşıma Yöntemleri

İçindekiler Tablosu

Merhaba! 10 yıllık WordPress eğitmenliği deneyimim boyunca 3.000’den fazla öğrencime eğitim verdim ve 500’den fazla WordPress kurulumu gerçekleştirdim. Bu süreçte en çok karşılaştığım durumlardan biri de WordPress site taşıma işlemleri oldu. Hosting değişikliği, domain değişimi veya sunucu yükseltmesi gibi nedenlerle site taşıma ihtiyacı her WordPress kullanıcısının başına gelebilir.

Bu kapsamlı rehberde, WordPress hosting değiştirme sürecinden WordPress migration tekniklerine kadar tüm detayları deneyimlerimle harmanlayarak anlatacağım. Öğrencilerimin yaptığı hatalardan örnekler vererek, güvenli ve sorunsuz bir site taşıma süreci yaşamanız için gerekli tüm bilgileri paylaşacağım.

WordPress Site Taşıma Nedir ve Ne Zaman Gereklidir?

WordPress site taşıma, mevcut WordPress sitenizin tüm dosyalarını, veritabanını ve ayarlarını başka bir sunucuya veya hosting hizmetine güvenli şekilde aktarma sürecidir. Bu işlem sadece dosya kopyalama değil, aynı zamanda veritabanı bağlantıları, URL yapıları ve yapılandırma ayarlarının da güncellenmesini içerir.

WordPress Site Taşıma İhtiyacı Doğuran Durumlar

Eğitim verdiğim süreçte öğrencilerimin en çok karşılaştığı durumlar:

  • Hosting Performans Sorunları: Mevcut hostingin yavaş çalışması veya sık kesintiler yaşaması
  • Fiyat Avantajı: Daha uygun fiyatlı hosting seçenekleri bulma
  • Teknik Özellik İhtiyacı: Daha fazla disk alanı, bandwidth veya ileri seviye özellikler
  • Güvenlik Endişeleri: Mevcut hostingin güvenlik sorunları yaşaması
  • Müşteri Hizmetleri: Daha iyi destek hizmeti alan firmalar tercih etme
  • Coğrafi Konum: Hedef kitlenize daha yakın sunucular seçme

WordPress Site Taşımanın Kritik Önemi

500+ site taşıma deneyimimde gördüğüm en büyük sorun, plansız yapılan taşıma işlemlerinin site trafiğinde %30-50 kayıplara neden olmasıdır. Doğru yapılan bir WordPress migration ise hiç kesinti olmadan tamamlanabilir.

WordPress Site Taşıma Öncesi Hazırlık Süreci

Başarılı bir site taşıma süreci, iyi bir hazırlıkla başlar. Öğrencilerime hep şunu söylüyorum: “Acele etmeyin, her adımı planlayın.”

Mevcut Site Analizi ve Envanter Çıkarma

Site Boyut Analizi:

  • Toplam dosya boyutu kontrolü
  • Veritabanı boyutu ölçümü
  • Medya dosyaları envanteri
  • Eklenti ve tema listesi

Teknik Gereksinimler Tespiti:

  • PHP versiyonu kontrolü
  • MySQL versiyonu kontrolü
  • Gerekli PHP modülleri
  • SSL sertifikası durumu

Performans Metrikleri:
Taşıma öncesi site hızını ölçün ki sonrasında karşılaştırma yapabilin:

  • PageSpeed Insights skorları
  • GTmetrix sonuçları
  • Uptime kayıtları
Hosting Seçimi Yapan Yazılımcı
Hosting Seçimi Yapan Yazılımcı

Yeni Hosting Seçimi ve Değerlendirme

WordPress hosting değiştirme sürecinde dikkat ettiğim kriterler:

Teknik Uyumluluk:

  • WordPress önerilen PHP versiyonu desteği
  • Yeterli veritabanı desteği
  • SSL sertifikası kolaylığı
  • Backup imkanları

Performans Faktörleri:

  • SSD disk kullanımı
  • CDN entegrasyonu
  • Caching çözümleri
  • Server lokasyonu

Güvenlik Özellikleri:

  • Firewall koruması
  • Malware tarama
  • Otomatik güncellemeler
  • İzole hosting ortamı

WordPress Yedek Alma: Site Taşımanın İlk Adımı

WordPress yedek alma işlemi, site taşıma sürecinin en kritik aşamasıdır. Benim 10 yıllık deneyimimde hiç yedeksiz taşıma yapmadım ve size de kesinlikle önermiyorum.

Manuel WordPress Yedek Alma Yöntemi

1. Dosya Yedeği (FTP Yöntemi):

FTP kullanarak tüm WordPress dosyalarını indirin:

  • wp-content/ klasörü (temalar, eklentiler, yüklemeler)
  • wp-config.php dosyası
  • .htaccess dosyası
  • WordPress core dosyaları

İpucu: Büyük sitelerde sadece wp-content klasörünü yedeklemek genellikle yeterlidir.

2. Veritabanı Yedeği:

phpMyAdmin üzerinden:

  1. Hosting panelinden phpMyAdmin’e girin
  2. WordPress veritabanınızı seçin
  3. “Export” (Dışa Aktar) sekmesine tıklayın
  4. “Quick” modunu seçin
  5. SQL formatında indirin

3. Ayar Dosyaları Yedeği:

Özellikle dikkat edilmesi gerekenler:

  • E-posta ayarları
  • SSL yapılandırması
  • Cron job ayarları
  • PHP ayarları
UpdraftPlus WordPress Yedek Alma Eklentisi
UpdraftPlus WordPress Yedek Alma Eklentisi

WordPress Yedek Alma Eklentileri

Öğrencilerime önerdiğim güvenilir eklentiler:

UpdraftPlus (Favorim):

  • Otomatik yedekleme programlama
  • Cloud storage desteği (Google Drive, Dropbox)
  • Kolay geri yükleme özelliği
  • Ücretsiz versiyonu çoğu ihtiyacı karşılıyor.

BackupBuddy:

  • Premium ama çok güçlü
  • Site migration özelliği dahil
  • 7/24 destek hizmeti

Duplicator:

  • Site klonlama konusunda uzman
  • Migration wizard’ı çok kullanışlı
  • Ücretsiz versiyon yeterli

Yedek Alma Sıklığı ve Strateji

Benim tavsiye ettiğim yedekleme stratejisi:

Günlük Yedek:

  • Veritabanı yedeği
  • wp-content/uploads/ klasörü

Haftalık Yedek:

  • Tam site yedeği
  • Tüm ayar dosyaları

Aylık Yedek:

  • Arşiv yedeği (uzun süreli saklama)
  • Farklı lokasyonda saklama

WordPress Site Taşıma Yöntemleri – Detaylı Anlatım

10 yıllık deneyimimde farklı durumlar için farklı yöntemler geliştirdim. Her yöntemin kendine özgü avantajları var.

Yöntem 1: Manuel Site Taşıma (Geleneksel Yöntem)

Bu yöntemi öğrencilerime ilk öğrettiğim yöntemdir çünkü süreci tam olarak anlamalarını sağlar.

Adım 1: Dosya Transferi

FTP ile dosya aktarımı:

  1. Eski hosting’den tüm dosyaları indirin
  2. Yeni hosting’e FTP ile bağlanın
  3. public_html (veya www) klasörüne yükleyin
  4. Dosya izinlerini kontrol edin (755/644)

Adım 2: Veritabanı Transferi

MySQL veritabanı taşıma:

  1. Yeni hosting’de veritabanı oluşturun
  2. Kullanıcı oluşturun ve yetkileri verin
  3. SQL dosyasını import edin
  4. Character set’in utf8_general_ci olduğunu kontrol edin

Adım 3: wp-config.php Güncelleme

Kritik ayarları güncelleyin:

define('DB_NAME', 'yeni_veritabani_adi');
define('DB_USER', 'yeni_kullanici_adi');
define('DB_PASSWORD', 'yeni_sifre');
define('DB_HOST', 'yeni_host_adresi');

Adım 4: URL Güncellemeleri

WordPress veritabanında URL değişiklikleri:

UPDATE wp_options SET option_value = 'https://yenidomain.com' WHERE option_name = 'home';
UPDATE wp_options SET option_value = 'https://yenidomain.com' WHERE option_name = 'siteurl';

Yöntem 2: WordPress Migration Eklentileri ile Taşıma

Modern WordPress migration sürecinde en çok kullandığım yöntem budur.

Wordpress Site Taşıma Eklentisi
WordPress Site Taşıma Eklentisi

All-in-One WP Migration Kullanımı:

1. Eski Sitede:

  • Eklentiyi kurun ve aktifleştirin
  • Export > File seçin
  • Dosya boyutu limitlerini kontrol edin
  • .wpress dosyasını indirin

2. Yeni Sitede:

  • Temiz WordPress kurulumu yapın
  • Aynı eklentiyi kurun
  • Import seçeneğini kullanın
  • .wpress dosyasını yükleyin

Duplicator Pro ile Gelişmiş Migration:

Özellikle büyük siteler için:

  • Scheduled backup özelliği
  • FTP direkt yükleme
  • Multi-part archive desteği
  • Otomatik URL replacement

Yöntem 3: Hosting Sağlayıcının Migration Hizmeti

Çoğu modern hosting firması ücretsiz migration hizmeti sunuyor:

Avantajları:

  • Profesyonel ekip tarafından yapılır
  • Downtime minimuma indirilir
  • Teknik sorunlarla ilgilenmezsiniz
  • Genellikle ücretsizdir

Dezavantajları:

  • Kontrolü elinizde tutamazsınız
  • Zaman çizelgesi sizde değil
  • Özel yapılandırmalar eksik kalabilir

WordPress Domain Değiştirme Süreci

WordPress domain değiştirme, site taşıma sürecinin en hassas kısmıdır. Öğrencilerimin en çok hata yaptığı alan da burası.

Domain Değişikliği Öncesi Hazırlık

SEO Etkilerini Minimize Etme:

  • Google Search Console’da domain değişikliği bildirimi
  • 301 redirect planlaması
  • Backlink analizi ve güncelleme planı

Teknik Hazırlık:

  • DNS propagasyon süresi planlaması
  • SSL sertifikası hazırlığı
  • E-posta hesapları migration planı

WordPress Domain Değiştirme Adımları

1. Veritabanı URL Güncellemeleri:

Kapsamlı URL değişimi için:

UPDATE wp_options SET option_value = replace(option_value, 'http://eskidomain.com', 'https://yenidomain.com') WHERE option_name = 'home' OR option_name = 'siteurl';
UPDATE wp_posts SET post_content = replace(post_content, 'http://eskidomain.com', 'https://yenidomain.com');
UPDATE wp_postmeta SET meta_value = replace(meta_value, 'http://eskidomain.com', 'https://yenidomain.com');
UPDATE wp_comments SET comment_content = replace(comment_content, 'http://eskidomain.com', 'https://yenidomain.com');

2. Search Replace DB Kullanımı:

Daha güvenli bir alternatif:

  • Search Replace DB scriptini indirin
  • dry-run modunda test edin
  • Serialized data’yı da güncelleyin

3. wp-config.php Domain Tanımlaması:

define('WP_HOME','https://yenidomain.com');
define('WP_SITEURL','https://yenidomain.com');

Domain Değişikliği Sonrası Kontroller

Fonksiyonel Testler:

  • Tüm sayfaların açılması
  • İç link kontrolü
  • Form çalışmaları
  • E-ticaret fonksiyonları (varsa)

SEO Kontrolleri:

  • Meta etiketlerdeki URL’ler
  • Canonical tag’ler
  • Sitemap güncellemeleri
  • Robot.txt dosyası

WordPress Veritabanı Taşıma – Gelişmiş Teknikler

WordPress veritabanı taşıma sürecinde karşılaştığım özel durumlar ve çözümleri paylaşmak istiyorum.

Büyük Veritabanı Taşıma Sorunları

phpMyAdmin Limitleri:
Çoğu hosting 50MB üzerindeki veritabanlarında problem yaşar:

Çözüm 1: BigDump Script

  • Büyük SQL dosyalarını parçalara böler
  • Web browser üzerinden import yapar
  • Progress bar ile takip imkanı

Çözüm 2: MySQL Command Line

mysql -u kullanici_adi -p veritabani_adi < yedek_dosyasi.sql

Çözüm 3: WP-CLI Kullanımı

wp db import yedek_dosyasi.sql

Karakter Kodlama Sorunları

Türkçe karakterlerde yaşanan problemler:

Collation Kontrolü:

ALTER DATABASE veritabani_adi CHARACTER SET utf8mb4 COLLATE utf8mb4_unicode_ci;

Tablo Bazında Düzeltme:

ALTER TABLE wp_posts CONVERT TO CHARACTER SET utf8mb4 COLLATE utf8mb4_unicode_ci;

Serialized Data Güncelleme

WordPress’in serialize ettiği verilerde URL değişikliği:

Sorun: Basit find/replace serialized data’yı bozar
Çözüm: Search Replace DB veya WP-CLI kullanımı

wp search-replace 'eskidomain.com' 'yenidomain.com'

Site Taşıma Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözümleri

500+ site taşıma deneyimimde karşılaştığım problemleri ve çözümlerini kategorilere ayırarak anlatacağım.

Teknik Sorunlar ve Çözümleri

Sorun 1: White Screen of Death (WSOD)
Bu durumla en az 50+ kez karşılaştım.

Sebepleri:

  • PHP memory limit yetersizliği
  • Plugin uyumsuzlukları
  • wp-config.php hataları

Çözümler:

// wp-config.php'ye ekleyin
ini_set('memory_limit', '256M');
define('WP_DEBUG', true);
define('WP_DEBUG_LOG', true);

Sorun 2: Broken Link ve Missing Images
Öğrencilerimin %80’i bu sorunla karşılaşır.

Sebepleri:

  • Absolute URL’lerde eski domain kalmış
  • wp-content/uploads/ klasörü eksik
  • .htaccess yeniden yazma kuralları

Çözümler:

  • Velvet Blues Search Replace plugin kullanın
  • Media dosyalarını tek tek kontrol edin
  • Permalink yapısını sıfırlayın

Sorun 3: Database Connection Error
Veritabanı bağlantı sorunları:

Kontrol Listesi:

  • Veritabanı adı, kullanıcı adı, şifre kontrolü
  • MySQL server’ın çalışır durumda olması
  • Hosting’in veritabanı limitlerini aşmamış olmak

SEO ve Trafik Sorunları

301 Redirect Planlaması:

# .htaccess dosyasına
RewriteEngine On
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^eskidomain\.com [NC]
RewriteRule ^(.*)$ https://yenidomain.com/$1 [L,R=301]

Google Search Console Bildirimleri:

  1. Eski domain’i “Moved permanently” olarak işaretleyin
  2. Yeni domain’i ekleyin ve verify edin
  3. Sitemap’leri yeniden gönderin

Social Media URL Güncellemeleri:

  • Facebook Open Graph meta etiketleri
  • Twitter Card meta etiketleri
  • LinkedIn, Pinterest profil linkleri

Performans Optimizasyonu

Cache Ayarları:
Yeni hosting’de cache sistemini kurun:

  • Browser caching etkinleştirme
  • Gzip compression açma
  • Image optimization ayarlama

CDN Yapılandırması:

  • CloudFlare ücretsiz planı
  • MaxCDN entegrasyonu
  • Hosting’in kendi CDN’i

WordPress Site Taşıma Sonrası Kontrol Listesi

Her site taşıma işleminden sonra uyguladığım detaylı kontrol listesini paylaşıyorum.

Teknik Fonksiyon Testleri

Ana Site Fonksiyonları:

  • ☐ Ana sayfa düzgün yükleniyor
  • ☐ Admin panele giriş yapılabiliyor
  • ☐ Menüler çalışıyor
  • ☐ İç linkler doğru yönlendiriyor
  • ☐ Arama fonksiyonu çalışıyor
  • ☐ İletişim formları çalışıyor

E-ticaret Testleri (WooCommerce varsa):

  • ☐ Ürün sayfaları açılıyor
  • ☐ Sepete ekleme çalışıyor
  • ☐ Ödeme sistemi test edildi
  • ☐ Sipariş e-postaları gidiyor
  • ☐ Admin panel sipariş yönetimi

Medya ve İçerik Testleri:

  • ☐ Resimler yükleniyor
  • ☐ Video/audio dosyalar çalışıyor
  • ☐ PDF ve diğer dökümanlar açılıyor
  • ☐ Gallery’ler düzgün görünüyor

SEO ve Analytics Kontrolleri

Arama Motoru Optimizasyonu:

  • ☐ Google Analytics tracking çalışıyor
  • ☐ Google Search Console bağlantılı
  • ☐ Meta etiketler doğru
  • ☐ Sitemap.xml erişilebilir
  • ☐ Robots.txt güncel

Sosyal Medya Entegrasyonları:

  • ☐ Facebook Open Graph çalışıyor
  • ☐ Twitter Card önizlemesi doğru
  • ☐ Social share butonları aktif
  • ☐ YouTube/Instagram embed’leri çalışıyor

Güvenlik Kontrolleri

SSL ve Güvenlik:

  • ☐ SSL sertifikası aktif
  • ☐ Mixed content uyarıları yok
  • ☐ HTTPS redirect’leri çalışıyor
  • ☐ Güvenlik eklentileri aktif

Backup ve Maintenance:

  • ☐ Otomatik yedekleme ayarlandı
  • ☐ WordPress auto-update aktif
  • ☐ Spam koruması çalışıyor
  • ☐ Brute force koruması aktif

WordPress Site Taşıma İçin En İyi Uygulamalar

500+ site taşıma deneyimimden çıkardığım altın kuralları paylaşıyorum.

Taşıma Öncesi En İyi Uygulamalar

Zamanlamaya Dikkat:

  • Düşük trafik saatlerini seçin (gece 02:00-06:00)
  • Hafta sonu günlerini tercih edin
  • Önemli kampanya dönemlerinden kaçının
  • Minimum 1 hafta önceden plan yapın

Stakeholder Bilgilendirme:

  • Ekip üyelerini önceden uyarın
  • Müşterilere maintenance bildirimi gönderin
  • Social media’da duyuru yapın
  • Geçici bakım sayfası hazırlayın

Test Ortamı Hazırlığı:

  • Staging environment’ta tam teste yapın
  • Alt domain’de deneme yapın
  • Tüm senaryoları test edin
  • Rollback planı hazırlayın

Taşıma Süreci En İyi Uygulamaları

Dokümantasyon:
Her adımı kayıt altına alın:

  • Kullanılan yöntemler
  • Karşılaşılan sorunlar
  • Uygulanan çözümler
  • Tamamlanma süreleri

Monitoring ve Takip:

  • Real-time uptime monitoring
  • Performance metrikleri takibi
  • Error log takibi
  • Traffic analizi

Taşıma Sonrası En İyi Uygulamalar

7 Gün Boyunca Yakın Takip:

  • Günlük performance kontrolü
  • Error log incelemesi
  • User feedback toplama
  • Analytics verilerini izleme

30 Gün Boyunca Analiz:

  • SEO ranking değişiklikleri
  • Traffic pattern’leri
  • Conversion rate karşılaştırması
  • User experience metrikleri

WordPress Site Taşıma Maliyetleri ve Süre Planlaması

Öğrencilerimden en çok gelen sorulardan biri maliyet ve süre planlaması hakkında.

Maliyet Faktörleri

DIY (Do It Yourself) Yaklaşımı:

  • Sadece zaman maliyeti
  • Potansiyel hata riskleri
  • Öğrenme süreci

Profesyonel Hizmet Maliyetleri:

  • Basit site taşıma: 3.000TL – 5.000TL
  • E-ticaret site taşıma: 15.000TL – 30.000TL
  • Kurumsal/karmaşık siteler: 30.000TL – 50000TL

Eklenti/Araç Maliyetleri:

  • Duplicator Pro: $59/yıl
  • BackupBuddy: $80/yıl
  • All-in-One WP Migration Pro: $69/yıl

Süre Planlaması

Site Büyüklüğüne Göre Süreler:

Site TipiDosya BoyutuTahmini SüreÖnerilen Yöntem
Basit Blog<1GB2-4 saatManuel/Eklenti
Orta Büyüklük1-5GB4-8 saatEklenti/Pro
E-ticaret5-15GB8-24 saatProfesyonel
Kurumsal>15GB1-3 günUzman Ekip

Süreyi Etkileyen Faktörler:

  • İnternet bağlantı hızı
  • Hosting sunucu performansı
  • Veritabanı büyüklüğü
  • Özel yapılandırmalar

Sık Sorulan Sorular ve Deneyim Paylaşımları

10 yıllık eğitmenlik sürecinde öğrencilerimin en sık sorduğu sorular:

“Site taşıma sırasında SEO etkilenir mi?”

Doğru yapılan taşıma işleminde SEO etkilenmez. Hatta bazen performans artışıyla birlikte ranking’de iyileşme bile görürüm. Önemli olan:

  • 301 redirect’lerin doğru kurulması
  • URL yapısının korunması
  • Site hızında iyileşme sağlanması
  • Google’a bildirim yapılması

“Downtime’ı nasıl minimize ederim?”

Benim kullandığım zero-downtime yöntemi:

  1. Staging Environment: Yeni hosting’de tam site kopyası hazırlayın
  2. DNS TTL: Taşıma öncesi TTL’yi 300 saniyeye düşürün
  3. Final Sync: Son dakika değişikliklerini senkronize edin
  4. DNS Switch: Nameserver’ları değiştirin

“Aldığım yedek bozuk çıkarsa ne yaparım?”

Bu durum %5 oranında yaşanır. Önlem olarak:

  • Her zaman 3 farklı backup alın
  • Farklı yöntemlerle backup oluşturun
  • Test restore işlemleri yapın
  • Incremental backup stratejisi kullanın

WordPress Site Taşıma Güvenlik Önlemleri

Güvenlik konusunda 10 yıllık deneyimimde hiç taviz vermedim. Bu konuya sizide fazlaca özen göstermenizi öneririm.

Taşıma Öncesi Güvenlik Kontrolü

Malware Tarama:

  • Wordfence scan çalıştırın
  • Sucuri SiteCheck kullanın
  • Manual dosya incelemesi yapın
  • Şüpheli admin kullanıcıları kontrol edin

Şifre Güvenliği:

  • Tüm şifreleri değiştirin (DB, FTP, admin)
  • 2FA aktifleştirin
  • API key’leri yenileyin
  • Session’ları temizleyin

Taşıma Sonrası Güvenlik Ayarları

İzin Kontrolü:

# Dosya izinleri
find /path/to/wordpress/ -type d -exec chmod 755 {} \;
find /path/to/wordpress/ -type f -exec chmod 644 {} \;
chmod 600 wp-config.php

wp-config.php Güvenlik:

// Güvenlik sabitleri
define('DISALLOW_FILE_EDIT', true);
define('FORCE_SSL_ADMIN', true);
define('WP_DEBUG', false);

Sonuç ve Tavsiyelerim

10 yıllık WordPress eğitmenliğim ve 500+ site taşıma deneyimim sonrasında şunu söyleyebilirim: WordPress site taşıma işlemi doğru planlandığında ve dikkatli uygulandığında hiç sorunsuz gerçekleştirilebilir.

Bu rehberde paylaştığım tüm yöntemleri binlerce öğrencimle test ettik. WordPress hosting değiştirme sürecinden WordPress migration tekniklerine, WordPress veritabanı taşıma işlemlerinden WordPress domain değiştirme süreçlerine kadar her detayı deneyimlerimle harmanlayarak anlattım.

Unutmayın: Acele etmeyin, her adımı planlayın ve mutlaka yedek alın. Başarılı bir site taşıma süreci, sadece teknik bir işlem değil, aynı zamanda sitenizin geleceğini şekillendiren stratejik bir karardır.

Eğer bu rehberi takip ederek WordPress site taşıma projenizi tamamlarsanız, hem performans artışı hem de güvenlik iyileşmesi elde edeceksiniz. Site taşıma sürecinin başarıyla tamamlanması, dijital varlığınızın güçlenmesi anlamına gelir.

Bu rehberdeki tüm adımları dikkatle uygulayarak, güvenli ve sorunsuz bir site taşıma süreci yaşayabilirsiniz. Başarılar! WordPress uzmanı Kamil Yıldırım.

Kamil Yıldırım

Uşak Üniversitesi Bilgisayar Öğretmenliği mezunu. Dijital Pazarlama, SEO ve Wordpress alanlarında 10 yılı aşkın deneyime sahiptir. Wordpress ve SEO alanındaki eğitimleri ile 3.000'den fazla öğrenciye destek olmaktadır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

🎓 Eğitimlerim 🎁 Ücretsiz Kaynaklar